Nieuwsuur zond donderdag 15 november een item uit over de vraag of boekenwinkels nog wel toekomst hebben. Steeds meer winkels krijgen last van de verkoop via internet en sluiten de deuren. Niets nieuws. Maar in het item dook Joost Nijsen weer op, directeur van uitgeverij Podium. Waar kennen we die ook weer van? O ja, hiervan. Nijsen hing wéér de struisvogel uit met zijn “niets aan de hand”-verhaal.
Joost Nijsen was in mijn vorige artikel over uitgeverijen het sprekende bewijs van de collectieve ontkenning waar hordes Nederlandse uitgevers nog in zitten. Nog één keertje dan: boeken zijn dragers van content, net als DVD’s en CD’s. Verkopers van DVD’s en CD’s hebben het enorm moeilijk. Zelfs Free Record Shop heeft de handdoek in de ring gegooid, want het online downloaden van muziek – al dan niet illegaal of legaal via diensten als Spotify – is nu eenmaal gemeengoed geworden. Logischerwijs hebben ook de platenmaatschappijen en filmhuizen last van de problemen. Waarom zou de boekensector en dan met name de uitgeverijen deze dans ontspringen?
Nijsen zat in Nieuwsuur weer vol in de ontkenningsmodus. Het hele item ging over hoe de online boekenverkoop een enorme vlucht heeft genomen en dat ebooks het ook steeds beter doen. Wat de Nieuwsuur-verslaggevers achterwege lieten is de enorme kloof in de winstmarges per boek. Daar zit hem namelijk de weerstand van lui als Nijsen om hun business model om te gooien.
Dus daar zat Nijsen voor de camera, met een onzinverhaal dat alleen ging over wat in zijn hoofd de beweegredenen zijn van mensen om ebooks te kopen. Dat is allemaal de schuld van het “jachtige leven dat mensen leiden”, en al dat gekke gedoe met social media, enzo. Met andere woorden, als mensen daar nu eens mee stoppen en hun iPads, Samsung tablets, Kindle readers en wat niet al gewoon terzijde schuiven en weer boeken gaan kopen, zoals het hoort in het niet-jachtige, rustige, verdiepende leven, dan is er niks aan de hand.
Pas je aan en neem de regie of ga ten onder
Nijsen & co voeren een achterhoede-gevecht. Er zijn twee smaken: of je past je business model aan met een online distributiemodel en je leert om te gaan met lagere winstmarges (ebooks leveren minder op), of je houdt je vast aan het stervende business model en dan kan je de toko over niet al te lange tijd sluiten.
De voice-over meldde na het gesprek fijntjes dat Nijsen inmiddels al twee van de negen mensen in zijn bedrijf had moeten ontslaan. Ik verzin dit allemaal niet, kijk het hier maar terug. Vooral volhouden, Nijsen!
De boekwinkels zelf – het verkoopkanaal van Nijsen’s producten – ondergaan inmiddels geheel volgens verwachting precies dezelfde ontwikkeling als videotheken en CD-winkels. Overnames, kostenreducties door schaalvergroting, faillissementen. Zie Selexyz, zie De Slegte, et cetera.
Ketens als Bruna en Fnac zien de bui hangen. Zij bieden daarom al een tijdje ebooks aan en breiden hun assortiment uit. En dat is maar goed ook, want net als met films en muziek knagen illegale downloadmogelijkheden ook al stevig aan de ebooks.
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.