Categorieën
Analyses Megafoonpolitiek Verkiezingen

Versplintering komt ook naar Amsterdam

Na de Tweede Kamer dreigt ook versplintering in de Amsterdamse gemeenteraad tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018. DENK, Forum voor Democratie, 50Plus en Sylvana Simons’ BIJ1 komen roet in het eten van de bestaande partijen gooien.

De komende gemeenteraadsverkiezingen beloven spannend te worden. Nieuwkomers Denk, Forum voor Democratie, Sylvana Simons en 50Plus rammelen aan de stadspoorten. Zij vormen een directe bedreiging voor de SP, PvdA en VVD. D66 maakt zich op voor verlies en GroenLinks zoekt al meubilair voor de wethouderskamers uit. 

Kijk door de oogharen naar een kaart van de uitslagen in Amsterdam tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen van maart dit jaar en vergelijk die met de uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014: dat levert een aardig inzicht op wie verlies en winst kunnen gaan boeken.

De vraag is niet of, maar hoeveel zetels Denk en Forum voor Democratie gaan winnen. Wordt de opkomst van Amsterdamse Denk- en PVV-stemmers tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen als leidraad genomen, dan hebben Denk en de partijen van Thierry Baudet en Sylvana Simons grote kans, ten koste van de Partij van de Arbeid en de VVD.

De PvdA krijgt na de inbreuken op het electoraat door D66 en GroenLinks nu ook nog eens flink last van etnocentrische partijen die de migrantenstem afsnoepen. De sociaaldemocraten dreigen hun laatste twee ‘bastions’ van 2014 te verliezen: Nieuw-West, waar Denk in 2017 veruit de grootste partij werd, en Zuidoost, waar de partij van Sylvana Simons – toen nog Artikel1 geheten – vanuit het niets 11 procent van de stemmen won. De PvdA loopt het risico in alle stadsdelen de derde of zelfs vierde partij te worden.

GroenLinks werd in 2017 nipt de grootste partij in de stad en liet D66 nog net achter zich. Dat was in 2014 veruit de grootste partij van de stad geworden door stemmen weg te halen bij de PvdA. Maar inmiddels zitten de liberalen in de regering en blijken kiezers in verschillende landelijke peilingen minder enthousiast. Het is maar zeer de vraag of gedesillusioneerde D66-kiezers nu terug zullen vloeien naar de PvdA; GroenLinks lonkt. Zoals de zaken er nu voor staan, zal de strijd om wie de grootste in de stad wordt gaan tussen D66 en GroenLinks.

Op rechts heeft de VVD te vrezen van Thierry Baudets Forum voor Democratie en 50Plus. De PVV doet niet mee in de stad, waardoor directe PVV-concurrent Baudet het rijk alleen heeft. PVV-kiezers die in toenemende mate toch al gecharmeerd blijken van Baudet, kunnen straks werkelijk op zijn partij stemmen voor de gemeenteraad. In landelijke peilingen verliest de VVD ook zetels aan Baudet; er is geen reden aan te nemen dat dit in Amsterdam anders is. Forum voor Democratie heeft daarom veel potentie in Zuid en Noord, waar respectievelijk de VVD en de PVV het altijd goed doen.

En zo dreigt met de nieuwkomers Denk, Forum voor Democratie, Sylvana Simons en 50Plus versplintering aan beide zijden van het politieke spectrum. Grote kans dus dat de partijen in het midden naar elkaar toe kruipen en Amsterdam straks bestuurd wordt door een college van in elk geval GroenLinks en D66, aangevuld met PvdA of SP.

Dit artikel van mijn hand verscheen vandaag in Het Parool. In ‘Megafoonpolitiek’ wordt ook een hoofstuk opgenomen over de komende verkiezingsstrijd in Amsterdam en Rotterdam.