HET IS nu de zoveelste keer dat Nederland zich kapot moet generen. Wederom ligt het land plat – van het lachen, mag ik hopen, al staat het huilen mij inmiddels nader. En wanneer houdt het op? Waarschijnlijk nóóit. Ongeluk op genant moment op idiote schertsvertoning op ‘staatsrechterlijke noviteit’ zal nog volgen.
IN UTRECHT werd vandaag, zaterdag 2 december, een PvdA-bijeenkomst gehouden met genodigde leden, en het onderwerp van gesprek was de vraag: “Waarom heeft de PvdA de verkiezingen verloren?” Zoals verwacht leverde de bijeenkomst net zoveel meningen als antwoorden op en is men inmiddels geen steek verder. Laten we het maar op een potje uithuilen houden, want de PvdA-top weet inmiddels donders goed waarom men de verkiezingen verloren heeft.
Rita Verdonk. Vanmiddag gaat ze een ‘verklaring’ afleggen naar aanleiding van het feit dat ze meer voorkeursstemmen had dan Mark Rutte. Door de manier waarop de spanning nu al 36 uur wordt opgebouwd, herken ik de hand van (voormalig?) campagneleider Kay van der Linde. Op dit soort dingen – opwerken naar een apotheose – is hij gek. Maar goed, wat gaat ze zeggen en doen? Wat is het doel van dit alles?
Het is blijkens de peilingen het CDA dan tóch niet gelukt om hun hoofddoel – het voortzetten van een kabinet met de VVD – te realiseren. Uit alle peilingen van de afgelopen dagen blijkt dat de PvdA, uitgeroepen tot Doelwit Nummer Eén, vlak voor de verkiezingen bezig is aan een nieuwe opmars in de kiezersgunst. En dat terwijl de VVD wegzakt, waardoor een coalitie met die partij voor het CDA onmogelijk is geworden. De CDA-campagne in de reconstructie: waar het misging.
Over 48 uur zullen we weten of Jan Peter Balkenende op de één of andere manier een coalitie kan smeden bestaande uit CDA, VVD en ChristenUnie. Want hoewel er veel zaken zijn die CDA en VVD van de ChristenUnie scheiden, zijn Macchiavelli’s wegen nog altijd ondoorgrondelijk. Zal de ChristenUnie onder leiding van André Rouvoet de vele ideologische bezwaren laten varen en coute que coute aanschuiven bij Balkenende en Gerrit Zalm, die voor de VVD waarschijnlijk als ’tussenpaus’ optreedt totdat Verdonk het partijleiderschap overneemt na Rutte’s vertrek? Zo ja, dan maakt Rouvoet de grote kans om exact dezelfde fouten als D66 te maken, en daarop zwaar afgerekend te worden.
De Partij van de Arbeid lijkt dan tóch weer de weg omhoog te hebben gevonden; de “spagaat-strategie” van Team Bos werpt zijn vruchten af. Twee van de drie peilingen van vandaag geven aan dat het electorale gat tussen de PvdA en het CDA weer kleiner wordt, en dat levert de nodige problemen op.
Met de peilingen van de afgelopen twee dagen ziet het er op het eerste gezicht niet best uit voor de PvdA van Wouter Bos. In twee peilingen raakt de PvdA behoorlijk op achterstand, vergeleken met het CDA, en de winst van de SP ten koste van de PvdA zet zich door. En hoewel dit blog in alles pretendeert onafhankelijk te zijn en in principe dus géén voorkeur heeft, is de meest interessante kwestie van dit moment natuurlijk: kan de PvdA zich weer omhoog vechten? Antwoord: ja. Hoe?
Margreeth de Boer, voormalig PvdA-minister van VROM onder Paars, bekritiseerde deze zondag 12 november de campagne en de strategische keuzes van de PvdA onder leiding van lijsttrekker Wouter Bos. De partij moet volgens haar nu onomwonden kiezen voor een linkse coalitie met GroenLinks en SP, en afstand nemen van het CDA vóór het te laat is, aldus De Boer in een uitzending van Buitenhof. Nu stond De Boer vroeger al te boek als behorend tot de linkervleugel van de PvdA, en ook een beetje als een ‘loose cannon’, maar men kan zich afvragen in hoeverre zij daar zat zónder van tevoren overlegd te hebben met de PvdA-campagne.
